ऑफबीट त्रिपुरा: देवतमुराचे खडक
त्रिपुराच्या एका शांत कोपऱ्यात, गोमती नदीकाठी, काही आदिवासी कारागिरांनी टेकडीच्या तोंडावर हिंदू देवता दुर्गा, गणेश आणि कटिकेयच्या प्रतिमा कोरल्या. हे का, कोणी केले हे कोणालाच माहीत नाही. कोरीव काम तिथेच आहे आणि ते इसवी सन 15 किंवा 16 व्या शतकापासून ध्वनी आहेत. जर तुम्ही देवतामुरा येथे गेला असाल, तर तुम्हाला माहीत असेल की हा सोपा पराक्रम नव्हता.
देवतामुरा, त्रिपुरातील एक नॉनस्क्रिप्ट टेकडी रांग दरवर्षी जानेवारीमध्ये जिवंत होते जेव्हा स्थानिक आदिवासी लोक त्यांच्या वार्षिक जत्रेसाठी आणि पवित्र गोमती नदीवर डुबकी मारण्यासाठी डंबुरू धबधब्याच्या शिखरावर जमतात. इथून अर्ध्या तासाच्या बोटीवरून चालत जाणारे जग आपल्यापैकी बहुतेकांना माहित नसेल. स्थानिक लोक याला चकवक्मा किंवा चाबीमुरा म्हणतात. बोटीचा प्रवास तुम्हाला कालाझारी टेकड्यांवरील उतारावर कोरलेल्या एकूण 37 दगडी प्रतिमांकडे घेऊन जातो. महिषासुर मर्दिनी दुर्गेची आयुष्यापेक्षा 10 मीटर उंच असलेली प्रतिमा सर्व कोरीव कामांमध्ये सर्वात मोठी आहे; स्थानिकांसाठी, देवता चक्र-मा आहे.
कोणीही मदत करू शकत नाही परंतु आश्चर्यचकित होऊ शकत नाही की या प्रतिमा तेथे का कोरल्या गेल्या आणि त्यांनी ते कसे केले? ज्या मोनोलिथवर हे कोरीव काम केले गेले ते जवळजवळ 90-डिग्री कोनात उभे आहे. 15-16 व्या शतकातील आजच्या मानकांसाठी एक कठीण पराक्रम. चबिमुरा हे इतर जगापासून जंगल आणि गोमती नदीच्या जाड पडद्याआड लपलेले आहे, शिल्पांपर्यंत पोहोचण्याचा एकमेव मार्ग आहे.
वर्षानुवर्षे, हवामान आणि धूप यांमुळे बर्याच कोरीव कामांचा अर्थ काढणे कठीण आहे परंतु त्यापैकी बहुतेक अगदी स्पष्ट आहेत. कलेचे एक विलक्षण आणि रहस्यमय कार्य, किमान म्हणायचे तर. देवतामुरा येथील चाबीमुरा हे पुरातत्व स्थळ जितके ऑफबीट आहे तितकेच ते येतात.
- त्रिपुराला भेट देण्याची सर्वोत्तम वेळ कधी आहे?
ऑक्टोबर ते मार्च या महिन्यांत थंडी असल्याने भेट देण्याचा उत्तम काळ आहे. पण प्रेक्षणीय स्थळे पाहण्याचा उत्तम काळ म्हणजे एप्रिल ते जुलै. - चाबीमुरा येथे कसे जायचे?
अमरपूरमधील रंगमती येथून महाराणीकडे बोटीतून प्रवास. चाबीमुरा येथील पुरातत्व स्थळावरून बोटीचा प्रवास जातो. - देवतामुरा हे एक लोकप्रिय पर्यटन स्थळ आहे का?
उनाकोटीइतके लोकप्रिय नाही, परंतु हळूहळू जगाला देवतामुरा आणि चबिमुराच्या दगडी शिल्पांबद्दल माहिती होत आहे.